ΟΙ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΕΣ ΕΝΟΣ ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΟΥ

ΥΠΗΡΕΤΕΣ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ (06 03 2009)

Πριν από δυο βδομάδες ο Δήμος Βισαλτίας οργάνωσε μια τιμητική εκδήλωση για τον Βαγγέλη Παπαθανασίου. Περιττά τα λόγια για τον άνδρα, οι αναγνώστες της εφημερίδας γνωρίζουν το ποιόν του μέσα από τα πολυάριθμα δημοσιεύματά του στις σελίδες της και πολλοί από μας υπήρξαμε και μαθητές του. Επίκεντρο πάντα του έργου του υπήρξε η τοπική ιστορία και οι διαστάσεις του πολιτισμού της περιοχής. Ο συνδυασμός λοιπόν, του μνημόσυνου του καθηγητή και του προσανατολισμού των ερευνών του έδωσε τον προσδιορισμό της εκδήλωσης (φιλολογικό μνημόσυνο) και το περιεχόμενό της.
Σε μια αίθουσα που αποδείχτηκε μικρή για να χωρέσει τον κόσμο που θέλησε να παραβρεθεί, θυμηθήκαμε στιγμές από τη ζωή και το έργο του Β. Παπαθανασίου, γνωρίσαμε λιγότερο φωτισμένες πτυχές τους και πήραμε σπουδαίες πληροφορίες για την ιστορία της περιοχής, τεκμηριωμένες με σύγχρονα πορίσματα των σχετικών επιστημών. Το μεγαλύτερο όμως, κέρδος της βραδιάς ήταν η γνωριμία με τους συντελεστές της εκδήλωσης, τους ομιλητές: τον Γιάννη Τσαρούχα, τον Μιχάλη Ζαφειρίου και τον Γιάννη Μπάκα.
Πολλοί γνωρίζουν ότι ο τόπος μας έχει δώσει σημαντικούς επιστήμονες που ζουν και δραστηριοποιούνται μακριά από τη μήτρα της Βισαλτίας και διακρίνονται σε διάφορους επιστημονικούς τομείς . Πόσοι όμως γνωρίζουν ότι ανάμεσά τους υπάρχουν και άνθρωποι, όπως οι προαναφερθέντες, που έχουν εστιάσει το έργο τους, τις έρευνές τους, τη δουλειά τους εν γένει στη μελέτη της ιστορίας και του πολιτισμού της ιδιαίτερης πατρίδας τους;
Κοινό στοιχείο και των τριών είναι ότι ανήκουν στην εκπαιδευτική κοινότητα, όπως άλλωστε ανήκε και ο Β. Παπαθανασίου. Οι δύο από τους τρεις ήταν σίγουρα και μαθητές του και πλέον μπορούν να θεωρούνται συνεχιστές του. Για τον Γ. Τσαρούχα δεν ξέρω. Είναι φιλόλογος καταγόμενος από την περιοχή της Δάφνης και υπηρετεί ως προϊστάμενος των Γενικών Αρχείων του Κράτους στις Σέρρες. Γόνιμο πεδίο για έρευνα και συλλογή υλικού υποστηρικτικού της συνεχούς ιστορικής παρουσίας του τόπου, αλλά και διαφωτιστικού για παραμέτρους του ντόπιου πολιτισμού, όπως η γλώσσα.
Τον Μιχάλη Ζαφειρίου δεν τον ήξερα. Έμεινα όμως, αποσβολωμένος ακούγοντας την παρουσίασή του για τα χωριά της Βισαλτίας και τη διαδρομή τους στο χρόνο, τα παλιά τους – τουρκικά – ονόματα, τον πληθυσμό τους και τη σύσταση του, τους δρόμους που βάδιζαν οι περιηγητές, τις προσπάθειες που γίνονται για να ταυτιστούν με ονόματα τοποθεσιών που συναντώνται σε αρχαίες ακόμα πηγές. Ιδιαίτερη μνεία έγινε φυσικά στο Δημητρίτσι, ως πατρίδα του εκλιπόντος φιλοξενούσα την εκδήλωση, με πρωτόγνωρα, εκπληκτικά στοιχεία (για τον αγνοούντα ακροατή) πιστοποίησης της ιστορικής συνέχειας του χωριού. Αργότερα έμαθα ότι ο Μ. Ζαφειρίου κατάγεται από την περιοχή του Σιτοχωρίου και είναι διδάκτορας Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης και παράλληλα διευθυντής σχολείου της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Ο μόνος που γνώριζα ήταν ο Γιάννης Μπάκας. Καθηγητής Θεολογίας, ειδικευμένος στην Ιστορική Θεολογία και με σπουδές σε Εθνολογία, διδάκτορας κι αυτός στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης συνεργαζόμενος έως πρότινος και με το τουρκικό Πανεπιστήμιο της Αδριανούπολης, με συμμετοχή σε αμέτρητα Συνέδρια, έρευνες και εργασίες σχετικά με θέματα τοπικού, αλλά και ευρύτερου ενδιαφέροντος. Ο Γ. Μπάκας είναι Νιγριτινός και μίλησε για τη ζωή και το έργο του Β. Παπαθανασίου.
Συμπερασματικά, ενώ τους περισσότερους από μας η βιοτή, οι συνήθειες, η τεμπελιά δεν μας αφήνουν να ασχοληθούμε με κάτι που μπορεί να ανυψώσει τόσο την πνευματική μας στάθμη, όσο και να προσφέρει κάτι στον τόπο μας, υπάρχουν άνθρωποι που το κάνουν. Υπάρχουν άνθρωποι που ενδιαφέρονται, ψάχνουν, μελετούν, πλουτίζουν τα εφόδιά τους, γρηγορούν. Χάνονται μέσα στα χαρτιά και τα κιτάπια, ριγούν στην ιδέα ή την πιθανότητα να ανακαλύψουν ένα καινούργιο στοιχείο, μια μικρή λεπτομέρεια. Και όλα αυτά όχι από εγωισμό, υποκριτική ψωροπερηφάνια ή ανάγκη δημοσιότητας. Όχι. Από αγάπη για αυτό που κάνουν και με ταπεινότητα και αγάπη για τον τόπο τους. Για τούτο αξίζουν το θαυμασμό, τον σεβασμό και τα συγχαρητήριά μας και πρέπει να τους σφίγγουμε το χέρι όταν τους συναντάμε.

tezjorge@yahoo.gr