ΠΡΟΣΔΟΚΩ ΑΝΑΣΤΑΣΙΝ ΝΕΚΡΩΝ… (27 10 2011)

Ο αργός θάνατος του πολιτισμού και του τουρισμού
στη Νιγρίτα και τη Βισαλτία.



Κάθε κυριακάτικη εφημερίδα που σέβεται τον εαυτό της περιέχει οπωσδήποτε ένα ένθετο για ταξίδια. Ειδικοί συνεργάτες συντάσσουν ένα εβδομαδιαίο μίνι περιοδικό προτείνοντας στους αναγνώστες προορισμούς, δραστηριότητες, καταλύματα, χώρους διασκέδασης ή ψυχαγωγίας.
Στις 16 Οκτωβρίου, μεγάλης αθηναϊκής εφημερίδας (Καθημερινή) το αντίστοιχο ένθετο ήταν αφιερωμένο στο νομό Σερρών. Μέτρησα (μαζί με το εξώφυλλο) οκτώ σελίδες που αναφέρονται στα άξια επίσκεψης μέρη, στα οποία επιτόπου παραβρέθηκε ο απεσταλμένος Ντίνος Κιούσης, που είναι παράλληλα και ο υπεύθυνος ελληνικών προορισμών του περιοδικού. Με λύπη μου λοιπόν παρατηρώ ότι η μόνη αναφορά στη Νιγρίτα μέσα σε όλες αυτές τις σελίδες είναι η… αποτύπωσή της στο χάρτη του νομού!
Αφήνοντας εκτός προγράμματος τη λίμνη Κερκίνη (μάλλον την είχαν σε προηγούμενο αφιέρωμα), ξεκίνησαν από την πόλη των Σερρών, παίνεσαν τις πλατείες, τα καφέ στους πεζόδρομους (τι σας θυμίζει;), το Μπεζεστένι, τα νεοκλασικά, το Αυτοκινητοδρόμιο, τα βυζαντινά μνημεία και την Κοιλάδα, ωστόσο ενοχλήθηκαν από το κυκλοφοριακό. Την άλλη μέρα επισκέφτηκαν το Σιδηρόκαστρο, αναφέρθηκαν στην ιστορία του, στην κοιλάδα του Κρουσοβίτη, στους νερόμυλους, και πάλι στα καφέ. Απογοητεύτηκαν από την κατάσταση των βυζαντινών τειχών και από τα σκουπίδια. Σειρά είχε το Άγκιστρο και η τουριστική του ανάπτυξη, ως μιας σημαντικής λουτρόπολης της Β. Ελλάδας. Το Ρούπελ με τη μοναδική του ιστορία και έπειτα, μέσα από τα βουνά, περνώντας από τη βίλα του δικτάτορα Παπαδόπουλου, έφτασαν στο Λαϊλιά. Την Τρίτη μέρα στη Μονή Τιμίου Προδρόμου, στο σπήλαιο της Αλιστράτης και στο φαράγγι του Αγγίτη. Στο τέλος του αφιερώματος παραθέτουν προτάσεις για διαμονή, φαγητό και αγορές.
Ποιος Νιγριτινός διάβασε αυτό το αφιέρωμα και δεν τον έπιασε μια μελαγχολία και μια θλίψη για την κατάντια μας; Κοτζάμ αφιέρωμα στο νομό Σερρών, και ούτε μια (αριθμός 1) αναφορά στη Νιγρίτα. Μείναμε στα δημοσιεύματα του… 1932. Η πάλαι ποτέ δεύτερη πόλη του νομού, τώρα στα αζήτητα. Οι άνθρωποι της «Καθημερινής» γύρισαν όλο τον νομό (κεντρικό, βόρειο και ανατολικό) εκτός από δω. Κι όμως, αν και δεν μπορούμε να συγκρίνουμε τα αξιοθέατα της Νιγρίτας με τα άλλα του νομού, υπάρχει κι εδώ «μαγιά» για μια μικρή τουριστική ανάπτυξη. Υπάρχει το Λαογραφικό Μουσείο, υπάρχει βυζαντινό τείχος και τα λουτρά, υπάρχει ο Πύργος της Μάρως, τα αρχαία της Τερπνής, ο χώρος της ιστορικής μάχης στα Πλατανούδια, τα Γερακίνεια, τα πανηγύρια, τα νεοκλασικά, τα καπνομάγαζα.
Αναρωτιέσαι λοιπόν: ο κ. Κιούσης ήρθε ξεκάρφωτος στο νομό Σερρών; Μόνος του επέλεξε αυτούς τους προορισμούς; Ήξερε για το νομό ή ήρθε σε επαφή με τους Δήμους ή τοπικούς φορείς και ζήτησε στοιχεία και πληροφορίες; Μίλησε άραγε με τους υπεύθυνους του δικού μας Δήμου; Υπάρχουν υπεύθυνοι στο δικό μας Δήμο;
Αν όντως υπήρξε επικοινωνία και ενημερώθηκε ο συντάκτης του εντύπου, αλλά επέλεξε για οποιονδήποτε λόγο να εξαιρέσει τη Νιγρίτα και τη Βισαλτία από το ταξίδι του, έχει καλώς. Τι γίνεται όμως αν δε γνώριζε τίποτα για την περιοχή μας; Για αυτόν, το πολύ πολύ να πούμε ότι έκανε τη δουλειά του πλημμελώς. Όμως σε μας αναλογούν μεγαλύτερες ευθύνες, καθώς η φθίνουσα πορεία του τόπου οφείλεται κατεξοχήν στην αδυναμία των Δημοτικών Αρχών να προβάλλουν τον τόπο. Να ασκήσουν μια «επιθετική» πολιτική προώθησης της περιοχής και του πολιτισμού. Να βομβαρδίζουν με φυλλάδια, με emails, με προσκλήσεις για ημερίδες (πού είναι η συνέχεια των ιστορικών δύο Συμποσίων;) όλες τις πανελλαδικής κυκλοφορίας εφημερίδες και σχετικά περιοδικά, αφού πρώτα μεριμνήσουν για μια επαγγελματική, δηλαδή υψηλού επιπέδου και ποιότητας, οργάνωση και προβολή των τουριστικών πλεονεκτημάτων. Όλο όμως αυτό το εγχείρημα προϋποθέτει ανθρώπους με έμπνευση, θέληση, χρήμα και όραμα.
Δυστυχώς η πορεία της πόλης φαίνεται μη αναστρέψιμη. Γυρίζοντας πίσω στην τελευταία εικοσαετία τολμώ να πω ότι ο αργός πολιτισμικός θάνατος της Νιγρίτας αποτελεί τη συνισταμένη τριών άλλων επιμέρους κηδειών: του εργοστασίου εμφιαλώσεως, του ξενοδοχείου «Γερακίνα» και της Π.Ε.Ν. Φυτοζωεί, αν δεν έκλεισε κιόλας, το τριτοκοσμικό Υδροθεραπευτήριο, στέρεψαν και οι πηγές (;), άσε πια εκείνα τα ερείπια των δημοτικών θερμοκηπίων. Όλα αυτά, αποτελούσαν οχήματα διάδοσης της Νιγρίτας στο πανελλήνιο και πόλους έλξης. Όπου όμως έβαλε το χέρι ο Δήμος (άρχοντες και αρχόμενοι) σε αυτά τα χρόνια, το χρυσάφι μετατράπηκε σε…ζωικό λίπασμα.
Τι να δείξουμε στον κ. Κιούση;
Η μόνη ελπίδα – δυστυχώς – και εδώ, είναι οι τεχνοκράτες. Η ρομαντική αντίληψη περί δυναμικής του Δήμου ή των δημοτών έχει στην πράξη ακυρωθεί. Φαίνεται πλέον ξεκάθαρα ότι μόνο ιδιώτες επαγγελματίες του είδους, δοκιμασμένοι και πετυχημένοι στο χώρο και όχι τσαρλατάνοι – με το αναγκαίο, εννοείται, προσωπικό όφελος – μπορούν να αναστήσουν το θέμα Τουρισμός – Πολιτισμός στη Βισαλτία. Αλλιώς θα μείνουμε μόνο με τα χορευτικά των Συλλόγων και τα Γερακίνεια. Δηλαδή, μια κουκίδα μόνο στο χάρτη των κυριακάτικων εντύπων…


http://proskynhths.blogspot.com/
tezjorge@yahoo.gr

ΓΕΡΑΚΙΝΕΙΑ 2011

Τα υπέρ και τα κατά της φετινής διοργάνωσης

Αφού λοιπόν τελειώσαμε με τα σχολικά μας και τις συναντήσεις μας, καιρός να πούμε λίγα λόγια για τα φετινά Γερακίνεια, να ζυγίσουμε τα συν και τα πλην, να κάνουμε έναν μίνι απολογισμό:



+ Ευφυής η ιδέα να χορέψουν την ίδια μέρα όλοι οι σύλλογοι της Βισαλτίας. Εκτός από το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα, πρέπει να προσμετρήσουμε την παρουσία των συγγενών και φίλων των χορευτών, που αθροιστικά γέμισαν την πλατεία.
+ Επιλογή Λέκκα: καταξιωμένος τραγουδιστής στο γνήσιο λαϊκό (όχι σκυλάδικο).
+ Αφοί Διονυσίου: οι μαρτυρίες ανθρώπων που γνώρισαν και έζησαν τον Στράτο Διονυσίου κάθε άλλο παρά υποστηρίζουν και πιστοποιούν την μεγάλη του αγάπη για τη Νιγρίτα (η φτώχεια και η προσφυγιά δεν είναι και ό, τι καλύτερο για όλους – πόσο μάλλον για τους Νιγριτινούς που τότε μάλλον τον περιφρονούσαν). Άλλωστε νομίζω (δεν είμαι σίγουρος) ότι και ο ίδιος ο Στράτος αναγνώριζε ως τόπο καταγωγής του τη Θεσσαλονίκη (ο Σαλονικιός). Παρ’ όλα αυτά, ήταν μια πολύ καλή βραδιά. Οι γιοί του ευτυχώς δεν μας είπαν δικά τους τραγούδια αλλά του πατέρα τους και η χροιά της φωνής τους, ιδίως του μικρού, μπόρεσε να αποδώσει θαυμάσια τα μεγάλα λαϊκά του Στράτου.
+ Πέννυ Λιάτσα: αποκάλυψη η θεαματική βελτίωση των φωνητικών ικανοτήτων ενός κοριτσιού από τη Νιγρίτα, που μπόρεσε να σταθεί δίπλα στον Άγγελο και το Στέλιο Διονυσίου. Μακάρι να σταδιοδρομήσει.
+ Όλες οι εκδηλώσεις έγιναν στο κέντρο της Νιγρίτας και μόνο εκεί, και μάλιστα όλες χωρίς αντίτιμο.
+ Τα περίπτερα που έστησαν οι τοπικοί σύλλογοι και φορείς. Ανεξάρτητα από την οικονομικό αποτέλεσμα, έκαναν γνωστά σε όλους, ντόπιους και ξένους τα στοιχεία που τους χαρακτηρίζουν, το αντικείμενο με το οποίο ασχολούνται, τα προϊόντα τους.
+ Τα ξένα χορευτικά από Ουκρανία και Μολδαβία που χόρεψαν στο πηγάδι της Γερακίνας την Κυριακή το απόγευμα. Είχαμε καιρό να δούμε στα Γερακίνεια συλλόγους από το εξωτερικό, να θαυμάσουμε έναν ξένο, διαφορετικό πολιτισμό και θύμισε παλιότερες εκδηλώσεις.




Ας μετρήσουμε τώρα και τα αρνητικά:

- Ήχος Λέκκα: μικροφωνισμοί και πολύ χαμηλή ένταση, ίσως και λόγω βροχής. Αν προσθέσουμε και την υπνηλία που φέρνουν σε πολλούς τα τραγούδια του Χατζιδάκι, λίγο έλλειψε μερικοί να γείρουν στις καρέκλες τους…
- Έντυπο πρόγραμμα των εκδηλώσεων: γεμάτο ορθογραφικά και συντακτικά λάθη, η βιτρίνα των εκδηλώσεων στον κόσμο. Ας είναι πιο προσεκτικοί οι υπεύθυνοι αυτού του τομέα, για να μην εκτιθέμεθα παρά έξω, μιας και μιλάμε για εκδηλώσεις πολιτισμού. Μη μας περνάν και για αγράμματους…
- Χορευτικά Ουκρανίας και Μολδαβίας: παραβλέπω τις επιτηδευμένες χορογραφίες. Δεν μπορώ να πιστέψω ότι σε ένα λαϊκό, παραδοσιακό γλέντι στις πατρίδες τους θα χορεύουν με τέτοιο «θεατρικό» τρόπο. Όμως, ρε παιδιά, μη μπλέκετε τα πολιτισμικά στοιχεία διαφορετικών λαών, τα υβρίδια δεν δίνουν πάντα το καλύτερο αποτέλεσμα. Αναγνωρίζω βέβαια, ότι οι άνθρωποι ήθελαν να μας ευχαριστήσουν, να μας τιμήσουν, χορεύοντας ελληνικούς χορούς, αλλά το αποτέλεσμα έκανε πολλούς να φρικάρουν: συρτάκι με τσακίσματα όλων των κλειδώσεων του σώματος, μοιάζοντας με τους δικούς τους χορούς, δεν είναι συρτάκι, αλλά κάτι άλλο, μάλλον τραγελαφικό.




Συμπερασματικά, τα συν βγαίνουν περισσότερα από τα πλην. Ο κόσμος ευχαριστήθηκε, ήταν σε γενικές γραμμές πολύς, άρα μπορούμε νομίζω να τα θεωρήσουμε τα φετινά Γερακίνεια πετυχημένα. Και του χρόνου καλύτερα.

ΤΑ ΓΕΡΑΚΙΝΕΙΑ ΣΤΟ ΚΡΕΒΒΑΤΙ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥ (17 09 2010)

Απολογισμός και προβληματισμός
για το παρόν και μέλλον των Γερακινείων.

Ώρα για απολογισμό και αυτοκριτική, τα Γερακίνεια τελείωσαν. Ερώτηση: τι ποσοστό αγγίζει η ικανοποίηση αρχόντων τε και αρχομένων; Ας διευκρινίσουμε, κατ’ αρχάς, ότι η ικανοποίηση συνίσταται σε δύο παράγοντες: πρώτα, την ποιότητα των παραστάσεων και έπειτα, την προσέλευση του κόσμου.
Η πρώτη παράμετρος έχω την εντύπωση ότι καλύφθηκε αρκούντως, χωρίς να παραβλέπουμε ότι αυτό είναι προσωπική άποψη και όταν έχουμε να κάνουμε με τέχνη, ισχύει ο διαχρονικώς πειστικότατος αφορισμός «περί ορέξεως κολοκυθόπιτα», ήτοι, αυτό που ικανοποιεί εμένα πιθανότατα να συνοφρυώνει – ή χειρότερα – να αναγουλιάζει ουκ ολίγους συνανθρώπους μας. Ξεπηδά λοιπόν αμείλικτο το φιλοσοφικό πρόβλημα: οι συντάσσοντες το πρόγραμμα των εκδηλώσεων πώς πρέπει να ζυγίζουν αυτές τις λεπτομέρειες;
Αν δεχτούμε εκ των προτέρων ότι οι εν λόγω συντάσσοντες έχουν συμπήξει μια επιτροπή που λειτουργεί σαν ένας άνθρωπος (πράγμα απίθανο βέβαια, αφού αποτελείται από άτομα, και ως άτομα έχουν τη διαφορετικότητα και τις προτιμήσεις τους) και έχει επιπλέον ανεπτυγμένο το αισθητικό κριτήριο, τότε καταλήγουμε ευχαριστημένοι με επιλογές τύπου «Βαλκανικής Πλατείας», Δάφνης Λέμπερου ή Just For Band. Και όντως, αυτές οι παρουσίες ήταν εξαιρετικές.
Αν όμως η ίδια ομοούσιος και αδιαίρετος επιτροπή, πέρα από το αισθητικό κριτήριο, διαθέτει και ολίγον κριτήριο σφυγμομέτρησης του αντίστοιχου αισθητικού κριτηρίου των Νιγριτινών, τότε οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι οι ίδιες επιλογές, αυτές που χαρακτηρίστηκαν και αποδείχτηκαν πετυχημένες με το προηγούμενο κριτήριο, ήταν ατυχείς. Αδιάψευστος μάρτυρας οι άδειες καρέκλες στο χώρο μπροστά στην εξέδρα. Ο κόσμος έστρεψε τις πλάτες του σε καλλιτέχνες που μπορεί οι κριτικοί των ΜΜΕ να εκθειάζουν, αλλά στο πνεύμα και την ψυχή των πολλών δεν έχουν να πουν τίποτα.
Αυτό το τεράστιο δίλημμα έχουν να αντιπαλέψουν πάντα όσοι καταπιάνονται με τέτοια πράγματα: από τη μια αυτό που εμείς θεωρούμε καλό και από την άλλη αυτό που η πλειοψηφία αποζητά.
Η προσέγγιση που επιχειρούμε βέβαια, πρέπει να λάβει υπόψη της και άλλες πτυχές του ζητήματος, όπως για παράδειγμα, αν όλες αυτές οι επιλογές ήταν βασικές προτεραιότητες της επιτροπής ή απλά καταλήξαμε σε αυτές υπό την πίεση οικονομικής δυσπραγίας ή – πολιτικώς ορθότερα – για να μην κατασπαταλήσουμε το χρήμα του λαού (άλλωστε οι εκδηλώσεις, σύμφωνα με τα αγγελτήρια, συνέβαλαν στην καταπολέμηση της φτώχειας!). Αυτός είναι ένας βασικός παράγοντας, που αν τον γνωρίζαμε, μπορεί και να εξέτρεπε τις θεωρίες μας.
Από την άλλη, η χαμηλή προσέλευση οδηγεί σε έντονο προβληματισμό. Εγώ λέω λοιπόν, ότι οι παραπάνω ποιοτικές επιλογές δεν άσκησαν ιδιαίτερη έλξη στους Νιγριτιανούς. Ναι, αλλά υπάρχει ολόκληρος νομός Σερρών, ακόμα και κοντινές περιοχές των γύρω νομών. Υπάρχει η πόλη των Σερρών, όπου κατά τεκμήριο διαβιούν άνθρωποι που ακούν τέτοιες μουσικές (έντεχνα, βαλκανικά, ροκ) σε ποσοστό πολύ μεγαλύτερο από την επαρχία. Που ήταν αυτοί; Πόσο έντονη υπήρξε η κινητοποίηση των διοργανωτών για την έγκαιρη ενημέρωση των δυνάμει επισκεπτών μας; Τηλεοράσεις, ραδιόφωνα, αφίσες, φέιγ βολάν, περίπτερα σε κεντρικά σημεία, διανομή προγραμμάτων, προσκλήσεις κλπ, κλπ, κατά πόσο τα εκμεταλλευτήκαμε προς δημόσιο όφελος;
Αλλά και πάλι, υπάρχουν πιθανές εξηγήσεις: κατά πρώτον, ο πιθανός περιορισμός των εξόδων του Δήμου που λέγαμε, κατά δεύτερον ο πυρετός των προεκλογικών χαρακωμάτων έριξε σε δεύτερη μοίρα τις εκδηλώσεις και, τέλος, η οικονομική κρίση απέτρεψε τον κόσμο να παρακολουθήσει τις (δωρεάν) εκδηλώσεις. Αναπότρεπτη πάλι η σύγκριση: στην Αμφίπολη, με τσουχτερά εισιτήρια, δεν έπεφτε ένα ολόκληρο καλοκαίρι καρφίτσα. Και σίγουρα, ο ένας στους εκατό ας ήταν ντόπιος. Όλοι οι άλλοι από κάπου ήρθαν, κάτι τους τράβηξε εκεί, το οποίο προφανώς δεν το έχουμε εδώ.
Έχουμε λοιπόν μια πλατεία που γέμιζε όταν εμφανίζονταν τα δικά μας παιδιά (χορευτικά συγκροτήματα της επαρχίας και οι «Κορώνα ή Γράμματα») και όταν βγήκε, έστω και Δευτέρα, το μεγάλο όνομα, ο Μακεδόνας, και άδειαζε αμέσως μετά, σε σημείο να δημιουργούνται και τραγελαφικές καταστάσεις, με τους Just For Band για παράδειγμα, που έπαιζαν αφηνιασμένο ροκ μπροστά σε… παιδάκια δημοτικού και νηπιαγωγείου και σε γεροντάδες που αποχωρούσαν κάνοντας το σταυρό τους, αφού πρώτα κόρεσαν την περιέργειά τους!
Εμένα σε γενικές γραμμές μου άρεσε. Ομολογώ όμως, ότι θα έκανα μερικές εκπτώσεις στις προτιμήσεις μου, αν ήταν να δω τη Νιγρίτα γεμάτη κόσμο, όρθιο και καθιστό, από την πλατεία ως πέρα στο ξενοδοχείο. Θα άκουγα, βρε αδερφέ, και κάτι που δεν το ακούω στο σπίτι μου. Μου άρεσε επίσης και για το λόγο ότι οι κλειστοί κεντρικοί δρόμοι έδωσαν την ευκαιρία στα μαγαζιά να δουλέψουν με τραπεζάκια έξω, στον κόσμο να αφεθεί ήσυχος στις ακουστικές, οπτικές και …γευστικές απολαύσεις (ίσως ο κόσμος στα μαγαζιά να ήταν περισσότερος από αυτόν στην πλατεία!) και σε όλους που διαφωνούν με την πεζοδρόμηση, να δουν πώς θα μπορούσε να είναι η πόλη μας υπό άλλες συνθήκες.
Και κλείνω με ερώτηση: να έχουμε τη συνείδησή μας ήσυχη επιρρίπτοντας στον κόσμο απαιδευσιά και έλλειψη αισθητικής καλλιέργειας ή μήπως ο κόσμος κουράστηκε με την χρόνια επαναλαμβανόμενη μορφή των εκδηλώσεων και χρειάζεται κάτι «δυνατό» και ανατρεπτικό; Η Γερακίνα έπεσε στο πηγάδι, ας μην αφήσουμε τα Γερακίνεια να πάθουν το ίδιο…

http://proskynhths.blogspot.com/
tezjorge@yahoo.gr


▓▓ μικρα ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΑΡΙΑ ▓▓

 Πεζόδρομος Ασκληπιού, Τρίκαλα. Στη Νιγρίτα, πότε;