«...μα εγώ στο κύμα του γιαλού
θεμέλιωσα το σπιτικό
να τ’ αποσώσω δεν μπορώ».
Οδυσσέας Ελύτης
Άλλο ένα καλοκαίρι πήγε χαμένο. Μετά το περσινό, και το φετινό περνάει χωρίς να αλλάξει κάτι στη μικρή μας (κατ’ ευφημισμό) πόλη. Το κέντρο της και οι πολυπόθητοι και πολυθρύλητοι πεζόδρομοι έμειναν στα χαρτιά, σχέδια ανεκπλήρωτα, τσαλακωμένα στα μικροσυμφέροντα. Και οι ελπίδες για μια ανθρώπινη πόλη έγιναν κι αυτές ακριβοθώρητες και σβήνουν σιγά σιγά, όπως θα σβήσει κι αυτό το καλοκαίρι, μέσα στα σβηστά φώτα και σβηστά τσιγάρα στα τραπέζια του Δημοτικού Συμβουλίου.
Καλοκαίρι, χαρά Θεού. Ανοιχτωσιά καιρού, λιακάδα. Εκ των πραγμάτων καλύτερη διάθεση για μια βόλτα. Και ο ελεύθερος χρόνος εξοικονομείται πιο εύκολα. Δεν είναι το κρύο του χειμώνα που σε τραβάει σε ζεστούς χώρους, σε καλεί να κλειστείς μέσα. Ο άνθρωπος θέλει, ιδίως τέτοια εποχή, τη συναναστροφή, τη δροσιά του απογεύματος ή της βραδιάς, την καλή παρέα, την ανάλαφρη συζήτηση. Ο τόπος υπάρχει, τα δέντρα περιμένουν να σε δεχτούν κάτω από τον ίσκιο τους, τα νερά των σιντριβανιών ασφυκτιούν στους παραχωμένους σωλήνες τους, μάταια περιμένοντας να σε δροσίσουν και να γαργαλίσουν την ακοή σου με το κελάρυσμά τους. Ως κι αυτά στέρεψαν φέτος. Εκτός αν περιμένουνε τα Γερακίνεια για να αναβλύσουν...
Ο τόπος υπάρχει. Οι άνθρωποι δεν υπάρχουν για να δώσουν στον τόπο τις διαστάσεις που του πρέπουν. Στεγνωμένα μυαλά, έρμαια του συστήματος, στο ζυγό της καταμέτρησης των 100 ψήφων που τους είναι ικανοί για να ξαναβγούν. Των ψήφων που θα χάσουν από μεγάλα σόια, πολίτες «υψηλού κύρους», κάποιας «κοινωνικής τάξης» ή φίλους που τους έταξαν να γίνει το χατήρι τους. Δεν ξέρω ποιοί Δημοτικοί Σύμβουλοι αντιδρούν. Δε ρώτησα και ούτε με νοιάζει. Με νοιάζει μόνο να μπει μια σειρά στο χάος αυτό που λέγεται κέντρο της Νιγρίτας.
Φέρνω στο νου μου παλιότερο καλοκαίρι. Η Αθ. Αργυρού, από το Enjoy ως τη Βιολέττα, κλειστή. Όλα τα καταστήματα πάνω σ’ αυτή τη λωρίδα, λωρίδα πνοής, ανοιγμένα τραπεζάκια. Ούτε ένα αυτοκίνητο να διακόπτει την κυκλοφορία ανθρώπων. Και ,πάνω απ’ όλα, πλήθος κόσμου. Στίφη. Όλα γεμάτα. Τί πιο ωραίο για την εικόνα της πόλης; Και η εικόνα της πόλης είναι μόνο το αισθητικό μέρος. Τί πιο ωραίο και για την αγορά της πόλης. Ποιος βγαίνει χαμένος από ένα τέτοιο σκηνικό, το οποίο εκτός από τους Νιγριτινούς, ήταν και μαγνήτης για τα χωριά της περιφέρειας που έβρισκαν εδώ ό,τι αναζητούσαν στις Σέρρες;
Και πόσο καλύτερα θα ήταν τα πράγματα, αν έκλεινε και η άλλη πλευρά της κεντρικής οδού και δινόταν η δυνατότητα και στους απέναντι καταστηματάρχες να κάνουν τις δικές τους κινήσεις για να κερδίσουν την πελατεία τους και να ομορφύνουν με τη σειρά τους τον τόπο. Και δε λέω να γίνουν όλα ασύδοτα, ξέφραγο αμπέλι. Όχι. Μια τέτοια προοπτική δίνει τη δυνατότητα και στο Δήμο να αντλήσει σημαντικά έσοδα από την ενοικίαση των πεζόδρομων, σύμφωνα με νόμιμες διαδικασίες. Τόσα πολλά χρήματα έχουμε στα ταμεία, που δε μας χρειάζονται άλλα;
Ακούω τους αντιδραστικούς να λένε: «και τα αυτοκίνητα από που θα πάνε»; Μα καλά, δεν υπάρχουν λύσεις; Έκλεισαν οι άλλοι δρόμοι, στένεψαν; Τόσες προτάσεις κατατέθηκαν από ειδικούς και άλλες τόσες από μη ειδικούς, αλλά ανθρώπους που ζουν εδώ και βιώνουν το πρόβλημα. Δηλαδή τώρα είναι καλύτερα που περνάνε μέσα από το κέντρο, πάνω από τις πέτρινες πλάκες του πεζόδρομου -to be- τα λεωφορεία και οι νταλίκες και ξερνάνε το καυσαέριό τους στα μούτρα του κοσμάκη; Άσε και το μποτιλιάρισμα που ανανεώνεται σε χρόνο dt, σαν κάποιος αποφασίσει αυθαίρετα να παρατήσει το αυτοκίνητο του όπου του καπνίσει για να τελειώσει στα πεταχτά ( κι αυτό το πεταχτά κρατάει καμιά ώρα) τη δουλειά του. Όχι, δεν θα το αφήσει πενήντα μέτρα πιο κάτω που δεν ενοχλεί κανέναν, παρά θα το κοτσάρει μπροστά ακριβώς από κει που θέλει να πάει! Και στο – ζουραρικό- στεατοπυγικό του υποσύστημα όποιος εμποδίζεται στη δική του δουλειά από τον κουφιοκέφαλο ατομίσταρο.
Και δεν είναι μόνο αυτό. Από τη στιγμή που ο νόμος του Δήμου επέβαλε την απόσυρση των τραπεζοκαθισμάτων από το – για να το πω έτσι – πεζοδρόμιο του πεζόδρομου (που κατάντησε λεωφορειόδρομος), δηλαδή το χώρο που οριοθετείται από πρασινωπά μεταλλικά κολωνάκια, τί έγινε; Βρήκαν οι πεζοί μέρος για να περπατούν ανενόχλητοι; Όχι βέβαια. Γιατί το κενό που δημιουργήθηκε έσπευσαν (όπως έκαναν και πέρσι) να το εκμεταλλευτούν τα πάσης φύσεως, μορφής, αισθητικής και θορύβου δίτροχα. Φλομώνει λοιπόν ο τόπος από σιδερικά, εξατμίσεις και ξερογκαζιές. Ποιο καλύτερο πάρκινγκ για τα μηχανάκια; Ακολουθώντας τη νοοτροπία των παραπάνω οδηγών, διαλέγουν να ακουμπήσουν το στυλωτήρα τους σε μέρος που να μπορούν να θωρούν το κόσμημά τους και να μη χρειαστεί να κάνουν πάνω από δέκα βήματα γα να το καβαλήσουν. Απορώ αν έτσι κάνουν (όλοι οι οδηγοί) και όταν βρεθούν στις Σέρρες ή, ακόμα χειρότερα, στη Θεσσαλονίκη. Εκεί, που αν βρεις να παρκάρεις μερικά χιλιόμετρα από το σημείο που θες να πας, είσαι ευτυχισμένος σα να κέρδισες το λαχείο. Μόνο εδώ η μαγκιά περισσεύει.
Φαντάζομαι ακόμα άλλους αντιρρησίες να διερωτώνται πού θα βρεθούν τα χρήματα που απαιτούνται για την ευόδωση του μεγαλόπνοου σχεδίου ανάπλασης του κέντρου που εκπονήθηκε από σχετικό Πανεπιστήμιο. Μα μέχρι να γίνει αυτό πραγματικότητα, δε χρειάζεται ούτε ένα ευρώ για να αποκλειστούν τα αυτοκίνητα από την πλατεία. Με απλούς περιορισμούς και ανακατεύθυνση των οχημάτων σε παράπλευρους δρόμους πετυχαίνεται απλούστατα η αποκέντρωση και με οργανωμένο χρονοδιάγραμμα μπορεί σταδιακά να ολοκληρωθεί η ανακατασκευή. Τα απτά όμως αποτελέσματα μπορούν να κερδηθούν εδώ και τώρα.
Καταλαβαίνω ότι δεν είναι εύκολο να διοικείς. Να είσαι Δήμαρχος, Αντιδήμαρχος, Σύμβουλος κλπ. Να έχεις να αντιπαρατεθείς, να εκτίθεσαι, να προσπαθείς, αν είσαι φρόνιμος. Ή να έχεις να συμβιβάσεις το συλλογικό έργο (ή τουλάχιστο φαινομενικό έργο) με το προσωπικό σου κέρδος, αν είσαι τσαρλατάνος. Αυτά όμως είναι πράγματα που θεωρητικά θα έπρεπε να συνυπολογιστούν από κάποιον που παίρνει την απόφαση να ασχοληθεί με την Πολιτική. Είναι πράγματα που λαμβάνονται υπόψη πριν αποφασίσεις να συνυπογράψεις το ψηφοδέλτιο, αν το κάνεις με συναίσθηση της ευθύνης κι όχι κρύβοντας ιδιοτέλεια ή μπαίνοντας συμπλήρωμα στο συνδυασμό λόγω συγγενικών σχέσεων. Συνεπώς, η ανάληψη της ευθύνης εκείνη τη στιγμή ορίζει και επιβάλλει την ανάληψη ευθύνης όταν παρουσιάζονται οι πρακτικές ανάγκες.
Συγκεφαλαιώνοντας, ορίστε το δίλημμα: από τη μία πεζόδρομοι για ανθρώπους, παιδιά, ηλικιωμένους, ανοιχτοί στα τραπεζάκια της ταβέρνας, της καφετέριας, του ζαχαροπλαστείου, του μπουγατσατζήδικου, του σαντουϊτσάδικου (που θα αποδίδουν ενοίκιο στο Δήμο), χωρίς τον κίνδυνο των αυτοκινήτων, χωρίς κόρνες, μποτιλιαρίσματα, εξατμίσεις, ανοιχτοί στους ντόπιους και τους επισκέπτες, τόνωση της αγοράς, ηρεμία, ομορφιά, ανθρώπινες συνθήκες. Από την άλλη, πεζόδρομος για τροχοφόρα, ηχορρύπανση, καυσαέρια, κορναρίσματα από τις ουρές, τριτοκοσμικά παρκαρίσματα, άνθρωποι κάθε ηλικίας να προσπαθούν να αποφύγουν το βρυχώμενο όχημα, αντεγκλήσεις, διαφυγόντα κέρδη για το Δήμο, πελάτες στα καταστήματα σαν ψιχάλες στο δρόμο, ενώ τα κύματα οδεύουν στις Σέρρες, όπου μπορούν να απολαύσουν όσα εδώ ανήκουν, όπως φαίνεται, στη σφαίρα της ουτοπικής φαντασίας. Δίλημμα, στην ουσία, ανύπαρκτο. Τα συμπεράσματα δικά σας.
tezjorge@yahoo.gr
