ΟΙ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΕΣ ΕΝΟΣ ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΟΥ

«ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΚΤΥΩΣΗ»: ΕΠΑΦΗ ΧΩΡΙΣ ΑΦΗ (13 03 2009)

Αχανή τα τεχνολογικά επιτεύγματα στο γέρμα του εικοστού αιώνα και δώθε, ιλιγγιώδης και ο ρυθμός αναβάθμισης της πλειονότητάς τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές, κυρίως από την στιγμή της καθιέρωσης του διαδικτύου ως εργαλείου απαραίτητου για σπίτια και επιχειρήσεις. Στερνοπαίδι του ιντερνετικού συρμού και εθισμού αποτελούν για την ώρα οι λεγόμενοι ιστότοποι «κοινωνικής δικτύωσης», τύπου facebook.
Σε τέτοιες ιστοσελίδες, αφού γίνεις μέλος και δημιουργήσεις το προφίλ σου δίνοντας (αληθινά ή ψεύτικα) στοιχεία και (αληθινές, ψεύτικες ή παραπλανητικές) φωτογραφίες, είσαι έτοιμος να συναναστραφείς με τα υπόλοιπα μέλη της κοινότητας, να αιτηθείς, να επικυρώσεις ή να απορρίψεις «φιλία» με κάποιον άλλον, εν ολίγοις να «επικοινωνήσεις».
Θεωρώ ότι τρεις είναι οι λόγοι για τους οποίους κάποιος θα μπορούσε να ενδιαφερθεί να εμπλακεί σε μια τέτοια διαδικασία. Πρώτον, να έχεις χάσει προσωπική επαφή με κάποιους παλιούς γνωστούς, οι οποίοι για διάφορους λόγους βρίσκονται μακριά. Ή, να έχεις κάποιον φίλο από το εξωτερικό. Και στις δύο περιπτώσεις, η εν λόγω επικοινωνία ενδείκνυται ως η πιο άμεση και οικονομική, καθώς ανά πάσα στιγμή υπάρχει η δυνατότητα να μαθαίνεις νέα, ιδίως όταν μπορεί να συνοδεύεται και από χρήση κάμερας που προσφέρει μια ψευδαίσθηση γνήσιας, ζωντανής συνομιλίας. Ο λόγος αυτός αφορά κυρίως σε άτομα ώριμης ηλικίας, που προσπαθούν να συνδυάσουν λειτουργικά τη χρήση του ίντερνετ με την σοβαρότητα του σκοπού τους.
Ο δεύτερος λόγος έχει να κάνει με το χαβαλέ και τη σπατάληση του ελεύθερου χρόνου. Καινούργιο κοσκινάκι και διάφοροι φιλοπερίεργοι, φιλοπαίγμονες ή αργόσχολοι βρήκαν έναν ελκυστικό νέο πεδίο να δοκιμάσουν να ασκήσουν αυτά τους τα στοιχεία. Ενδιαφέρον το στήσιμο της προσωπικής σου σελίδας, έκθεση του εαυτού σου στην αποθέωση της δημοσιότητας, δυνατότητα εξ αποστάσεως - οπότε ακίνδυνης - έκφρασης σκέψεων, ευκαιρία παρουσίασης ενός ιδανικού, αψεγάδιαστου «εαυτού», αδημονία για τον καθημερινό έλεγχο των επαφών ή των νέων φίλων. Αυτονόητο είναι ότι ο δεύτερος λόγος αναφέρεται σε έφηβους και έφηβες που λόγω ιδιοσυγκρασίας σαν σφουγγάρια ρουφούν κάθε καινοτομία και φανατικά την ενστερνίζονται.
Ο τρίτος λόγος υποκρύπτει πάσης φύσεως σκοπιμότητες, ιδίως ερωτικού χαρακτήρα. Η παράμετρος της ηλεκτρονικής, πλασματικής επαφής με ένα σύνολο ετερόκλητων ανθρώπων αφήνει περιθώρια σε επιτήδειους να δράσουν και να απλώσουν τα πλοκάμια τους θηρεύοντας μια προσωπική γνωριμία. Η έλλειψη αυτοπεποίθησης για μια γνήσια (αληθινή, άνθρωπος με άνθρωπο, όχι ποντίκι με οθόνη) προσέγγιση ή ακόμη και η ίντριγκα μιας διαδικτυακής επαφής οδηγεί πολλούς – χωρίς, αυτή την φορά περιορισμούς στην ηλικία – να αναζητούν ταίρι (εφήμερο ή όχι) στον κυβερνοχώρο. Χωρίς σωματική παρουσία, χωρίς λόγια, χνώτα, αρώματα, καρδιοχτύπι, τρεμούλα: καμάκι στο διαδίκτυο! Ο Στάθης Ψάλτης θα έσκιζε τα πτυχία του!
Σε ποιες σκέψεις μπορεί να μας οδηγήσει η παγίωση μιας τέτοιας κατάστασης, την ώρα που χιλιάδες είναι οι χρήστες (σχετικοί και άσχετοι) που καθημερινά προστίθενται παγκοσμίως στον χορό αυτών που επιλέγουν να επικοινωνούν μέσα από καλώδια και με το πληκτρολόγιο να έχει εξελιχθεί σε δαρβινικής εμπνεύσεως προέκταση του ανθρώπινου σώματος, σε μετασχηματιστή σκέψης και γλώσσας;
Βασικά στο ότι η μοναξιά και η αποξένωση έχουν εδραιωθεί στη σύγχρονη πραγματικότητα∙ ο φόβος της προσέγγισης του άλλου ή ο φόβος της απόρριψης χαρακτηρίζει μια σημαντική μερίδα ανασφαλών ή συνεσταλμένων, που αναζητούν μια εναλλακτική, «αναίμακτη» επικοινωνία∙ η προσωπική ζωή, η καθημερινότητα, το ανθρώπινο περιβάλλον δεν τους «γεμίζει» και ψάχνουν να βρουν το διαφορετικό, το υποσχόμενο∙ ή, πολύ απλά, κάποιοι βρήκαν έναν ενδιαφέροντα τρόπο να περνούν ευχάριστα την ώρα τους.
tezjorge@yahoo.gr